VNG in 2021
De Willemshof, het kantoor van de VNG, stond in het tweede coronajaar opnieuw grotendeels leeg. De levendigheid keerde even terug in de korte tijd van versoepelde maatregelen. Maar, na de zomer maakte iedereen er thuis weer het beste van.
Het schakelen met gemeenten en andere netwerken ging online zeker zo snel en effectief als fysiek. Maar iedereen snakte ondertussen naar ontmoeting en informele uitwisseling. De digitale ‘zeepkist’, het vernieuwde intranet Will-E, en het jubilerende 75-jarige personeelsblad Will’em hielpen de interne verbinding gaande te houden. Veel collega’s namen de goede gewoonte aan om geregeld een collegiale lunchwandeling te plannen. Gezond en gezellig.
Ledenvergaderingen
In februari stemden de leden op de online Buitengewone Algemene Ledenvergadering in met de VNG-inzet voor de kabinetsformatie, gericht op structureel voldoende financiële middelen, betere interbestuurlijke verhoudingen, focus op uitvoering en een aanbod van gemeenten voor de grote opgaven in de leefomgeving. Het VNG Jaarcongres 2021 ‘Gemeenten in de actualiteit’ vond op 16 juni online plaats vanuit de Willemshof. Journalist Marcia Luyten en tafelheer Leonard Geluk gingen in gesprek met Femke Halsema, Hubert Bruls en Mathijs Bouman over handhaving, economie en de sociale impact van de pandemie. Het was een geslaagd jaarcongres, maar ook hier werden de wandelgangen gemist. In het najaar waren er 2 drukbezochte online bijeenkomsten met het oog op de herijking van het gemeentefonds. Dit leidde in januari 2022 tot een ALV waarin gemeenten de rijen sloten. Een resolutie om meer tijd te nemen voor de herijking en de gemeenten die hiervan nadeel ondervinden te compenseren, kreeg brede steun.
Bekende gezichten weg
In het jaar voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen, namen bekende bestuurlijke boegbeelden afscheid. Bestuurslid Sven de Langen nam afscheid als wethouder van Rotterdam en als voorzitter van de VNG-commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs. De vicevoorzitter, wethouder Eelco Eerenberg in Utrecht, nam de verantwoordelijkheid over. In de VNG-commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit vertrok Harriët Tiemens als voorzitter, de Nijmeegse wethouder kreeg een andere baan. Haar taken zijn eveneens overgedragen aan de vicevoorzitter, de Zwolse wethouder Ed Anker. Ook vertrokken de bestuursleden Annalies Usmany en Anne de Baat (penningmeester).
Bestuur en commissies
Vooruitlopend op het openstellen van alle plekken in het VNG-bestuur, de VNG-commissies en colleges in 2022 (in totaal 250 mensen) is de afspraak gemaakt dat in de commissies tijdelijk informele benoemingen mogelijk zijn. Dit zijn tijdelijke, informele waarnemers die niet door de leden zijn benoemd maar door het bestuur op voordracht van de voordrachtscommissie. Dit is zo afgesproken om de commissies op peil te houden in het zicht van het einde van de bestuursperiode, wanneer veel mensen andere banen krijgen. Het voorzitterschap van de voordrachtscommissie ging in 2021 over van burgemeester Paul Depla van Breda naar burgemeester René Verhulst van Ede. De voordrachtscommissie heeft de taak om de kandidaten voor het bestuur en de commissie te selecteren. Zij ontvangt aanbevelingen van netwerken (zoals G4, G40, P10 en K80) en van de verenigingen van doelgroepen (NGB, Wethoudersvereniging, NVvR, VGS en VvG) om uiteindelijk een weging te maken met het oog op de kwaliteit van kandidaten en de herkenbaarheid voor de achterban. Bij dat laatste gaat het om politieke kleur, de vertegenwoordiging van lokale partijen, man-vrouw, regionale spreiding enzovoorts. Het is een complexe en gevoelige puzzel.
Verenigingsvisie 2030
De kracht van het collectief van gemeenten zo goed mogelijk benutten en als VNG daar optimaal aan bijdragen. Dat is het idee van de Verenigingsvisie 2030. In 2021 is de voorbereiding begonnen, de visie moet er liggen in 2023.
Gemeenten hebben er in een kleine 10 jaar heel veel taken bij gekregen in de domeinen die voor inwoners het allerbelangrijkst zijn. Als geen ander kunnen gemeenten signaleren en agenderen wat er speelt en wat inwoners nodig hebben. Op weg naar de visie verkennen we of gemeenten daarom een stap naar voren moeten doen en hoe. Is het mogelijk en wenselijk om als 1 bestuurslaag gelijkwaardig samen te werken met het rijk en met de andere decentrale overheden? En hoe kunnen we nog meer en beter met elkaar optrekken om als lokale overheid beter te worden? In 2021 gingen algemeen directeur Leonard Geluk, zijn plaatsvervanger Pieter Jeroense, en het VNG-bestuurslid Geert van Soest over deze noties en vragen in gesprek. Met alle provinciale VNG-afdelingen en ook met de netwerken G4, G40, M50, P10 en K80. De verenigingsvisie was ook geregeld onderwerp van gesprek bij werkbezoeken aan gemeenten.
VNG’ers zijn blij met hun werk
VNG-medewerkers vinden dat hun werk ertoe doet. Ze zijn tevreden over de VNG als werkgever. Dat bleek (opnieuw) uit het tweejaarlijks medewerkersonderzoek. Het werd VNG-breed uitgezet, bij het VNG-bureau en bij de 5 VNG-bedrijven. Van de in totaal 1.064 vaste medewerkers en medewerkers uit de flexibele schil, namen 684 medewerkers deel aan het onderzoek, een respons van 65,4 %. Wat vooral hoog scoorde waren de inhoud van het werk, de bevlogenheid van collega’s en de organisatie en de energie die medewerkers van hun werk krijgen. Op bevlogenheid was de score een 7,7!